સુડો (પોપટ)

પોપટને આ પીંજરું જૂનું - જૂનું લાગે... પક્ષીઓ વિષે લખું છું ત્યારે મને એક પ્રશ્ન ઉભો થાય છે...દુખ થાય... પક્ષીઓને લોકો પીંજરામાં કેમ પૂરી દેતા હશે? કેટલાક લોકો પોપટની પાંખ કાપી પિંજરામાં પૂરી, ફૂટપાથ  ઉપર ટેરોટ પત્ત્તા વડે તમારું ભવિષ્ય જણાવવા બેસતા હોય છે. સુડો પોપટ આપણા ચાળા પાડી શકે અને એને જે શીખવાડ્યું હોય તે રટીને બતાવે છે.

નર સુડોને ગળા ઉપર લાલ રંગની પટ્ટી હોય, તેના લીધે તેને અંગ્રેજીમાં “રોઝ રીન્ગડ પેરાકીટ” અને હિન્દીમાં તોતા કહે છે અને તે ‘પેરોટ’ કુળના ૩૦૦ થી વધુ પર્જાતિઓમાંનું એક પક્ષી છે. સુડો એક બુદ્ધિશાળી પક્ષીઓમાંનું એક ગણાય છે, પણ એમ મનાય છે કે ‘આફ્રિકન ગ્રે પેરોટ’ શબ્દને તેના અર્થ સાથે જોડી શકે છે. એક વાર મુંબઈની પક્ષી બઝારમાં પોપટને રમકડાંની બંદૂક લોડ કરી ફોડતા જોયો હતો. સર્કસમાં સાયકલ ચાલવતાં પણ તમે જોયો હશે. સુડોની લંબાઈ ૪૦ થી ૪૨ સે.મી હોય છે. સુડો પોપટ વ્રુક્ષ્ ઉપર અને ઉડતા સમયે ‘કીક-કીક-કીક’ કરીને બોલે છે. તે ૨ થી ૫ ના ટોળામાં રેહતા હોય છે. સુડો પાક અને ફળને ખોતરી ખોતરીને સારા ભાગ ખાય અને ખાધા કરતાં બગાડ વધારે કરે છે.

સુડો પોપટના માળાનો સમય ફેબ્રુઆરીથી એપ્રીલ, અને તે વ્રુક્ષ્ પર નહિ, દીવાલની બખોલમાં, પત્થરના ખાંચામાં, વસ્તીવાળા વિસ્તારમાં બનાવે છે. માળામાં ૪ થી ૬ સફેદ ગોળ જેવાં ઈંડાં મૂકે છે અને બન્ને નર અને માદા બચ્ચાઓનું ધ્યાન રાખે છે.